Esin ÇETİNEL
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) birikimlerinin banka kredileri için teminat olarak gösterilebilmesi uygulaması 3 Haziran itibarıyla hayata geçti. Bu sayede BES birikimlerini bozdurmak yerine bu birikimleri bankaya teminat olarak vererek uygun faizli finansmana sağlamanın da yolu açıldı.
Şimdilik sadece Türkiye İş Bankası, Türkiye Ekonomi Bankası (TEB) Albaraka Türk ve Halk Bank, BES birikimleri karşılığı müşterilerine kredi vermeye başladı. Peki BES teminatlı kredi, ne tip avantajlar sağlayacak? Öncelikle bu krediyi kullananlar ortalama kredi koşullarına göre daha uygun şartlarla, daha düşük faizle finansman sağlayabilecek.
Diğer bir avantaj ise bugüne kadar nakit ihtiyacı için BES’ini bozdurmak zorunda kalanların kazanılmış haklarını kaybetmesinin de önüne geçilecek. Bankaya teminat olarak gösterdiğiniz tutar Alacağın Devri Fonları’nda kalmaya ve büyümeye devam edecek. Prim ödemelerinizi sürdürürseniz devlet katkısı almayı da sürdüreceksiniz. Bu krediden yararlanmanız için yapmanız gereken şey klasik ihtiyaç kredilerindeki gibi internet veya şubeler kanalıyla başvuruda bulunmak.
100 bin TL’lik BES’e 83 bin TL kredi
Bu kredideki bir önemli detay ise kullanılacak kredi tutarını devlet katkısı ve işveren grup emeklilik sistemi hariç yani sadece sizin sisteme aktardığınız tutarla sınırlı olması. Örneğin BES teminatlı kredi uygulamasını ilk hayata geçiren bankalardan biri olan Türkiye İş Bankası müşterilerinden talep ettikleri kredi tutarının %120’si kadar uygun nitelikte BES birikimi olması şartı arıyor. Buna göre BES hesabında (devlet katkısı hariç) 100 bin TL birikimi olan bir banka müşterisinin İş Bankası’ndan kullanabileceği azami kredi tutarı 83 bin 333 TL oluyor.
Kredi talep eden BES müşterilerinin sistemde bulunan birikimlerini, Alacağın Devri Fonları’na devrederek nemalandırmaya devam ettiklerini açıklayan Türkiye İş Bankası, “Kurucusunun Anadolu Hayat Emeklilik olduğu, faiz hassasiyeti aranmayan Alacağın Devri Fonu’na aktarılan birikim tutarları değer kazanmaya devam ediyor. Kredinin kapatılmasıyla birlikte müşterimiz birikimlerini, dilediği fona yönlendirebiliyor” bilgisi paylaşıyor.
Banka diğer kredi ürünlerinde olduğu gibi taleplerin değerlendirilmesinde müşterilerin kredi skoru, aylık geliri ve benzer verileri de dikkate alıyor. Türkiye İş Bankası, BES teminatlı kredilere diğer ihtiyaç kredilerine göre daha avantajlı faiz oranları uygulandığının da altını çiziyor.
2 milyona kadar kredi imkânı
TEB Bireysel ve Özel Bankacılık Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi, BES Teminatlı İhtiyaç Kredisi ile uygun faiz oranları ve cazip koşullarla ihtiyaç kredisi kullanma fırsatı sağladıklarını söylüyor. Kişilerin işveren grup emeklilik sistemi ve devlet katkısı hariç, gönüllü BES ve otomatik katılım hesaplarındaki birikimlerini teminat göstererek başvuruda bulunabileceklerini belirten Mendi, “BES birikiminin yasal kesintiler ve stopaj kesintileri dışında kalan tutarı teminat olarak gösterilebiliyor.
Düzenlemeye göre kredi marjı bankaların insiyatifinde bulunuyor. Bu kredi ürünümüzde bankamızın uyguladığı marj yüzde 100’dür. BES birikimleri için devlet katkısı hariç 2 milyon TL’ye kadar kredi kullanmak mümkün” diyor.
1,2 katı şartı
Müşterilerine BES Teminatlı kredi kullandıran Halkbank ise kredi karşılığında teminat alınacak BES birikimlerinin talep edilen kredi tutarının 1.2 katı olması şartı arıyor.
Kredi borcu ödenmezse ne olacak?
Kredi borcu ödendiğinde temlik fonunda yer alan tutarlar bu fondan çıkıp yine katılımcının tercih ettiği BES fonlarına yönlendirilecek. Kredi borcu ödenmediğinde ise banka blokeli şekilde temlik fonunda değerlenen payların satışını talep edecek. Satılan fon paylarından elde edilen tutarla banka alacağını alacak, kalan tutar olursa yine katılımcının BES hesabına aktarılacak.
Fonu siz seçeceksiniz!
BES teminatlı kredi için bankaya başvuranların teminatları, alacağın devri fonlarında değerlenecek. Bu fonlar için Anadolu Hayat ve Emeklilik ve Türkiye Hayat ve Emeklilik firmaları yetkilendirildi. İki şirket de BES yatırımcısına faizli ve faizsiz fon seçeneği sunacak. Şimdilik Anadolu Hayat ve Emeklilik faizli fon, Türkiye Hayat ve Emeklilik ise faizsiz fonunu devreye aldı. Hacmin artacağı öngörüldüğü için kalan fonların 1 Ocak 2025’te kullanıma açılması planlanıyor.
Kredinin vadesi yasa ile sınırlı
BES teminatlı ihtiyaç kredisi ürününde, ihtiyaç kredisi yasal vade kuralları geçerli. Maksimum kullanım vadesi; 50 bin TL’ye kadar olan kredilerde 36 ay, 50 bin 1 TL – 100 bin TL arası 24 ay, 100 bin TL üzeri 12 ay vade imkanı var. Cep telefonu alımlarında yasal vade 12 bin TL’ye kadar 12 ay, 12 bin TL üzerinde 3 ay ile sınırlı.
